به نقل از «قدس آنلاین»

کارکردهای «انتظار» در حفظ نظام خانواده

تاریخ انتشار: ۲ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۴۶۴۹۸

در قرآن کریم وظیفه مهمی بر عهده خانواده گذاشته شده است. خداوند با تأکید بر اهمیت مراقبت اعضای خانواده از همدیگر می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً...» یعنی ای کسانی‌که ایمان آورده‏اید، خودتان و کسانتان را از آتش حفظ کنید. با عنایت به اینکه هسته اولیه خانواده را زن و شوهر تشکیل می‌دهد؛ بدین جهت وظیفه مراقبتی آنان نسبت به همدیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رسالت مراقبتی همسران از همدیگر دارای ابعاد مختلفی است. مهم‌ترین آنها که با مهدویت ارتباط بیشتری دارد، عبارتند از:

مراقبت و حمایت از حیث باورها و بینش‌ها

یکی از ابعاد مراقبت زوجین از همدیگر، مراقبت در امور بینشی است. باورها و بینش‌های صحیح مطابق با واقع می‌تواند گرایش‌های متعالی را ایجاد نماید و متناسب با آن رفتارهای انسانی و الهی را شکل دهد و به تعالی فرهنگی جامعه کمک نماید. زیرا ارزش‌های حاکم بر یک جامعه بر طبق باورها و بینش‌های افراد آن جامعه شکل می‌گیرد و در رفتار مردم بروز و ظهور پیدا می‌کند و نمادها و سمبل‌ها بر اساس آن سامان می‌یابند و تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند. بنابراین عقاید و باورها یکی از عناصر اصلی فرهنگ و یکی از ارکان آن به‌شمار می‌روند.

بنابراین بعد بینشی یکی از ابعاد مهم حفظ کردن خود و خانواده که در آیه یاد شده بدان اشاره شده است؛ «قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُم» شامل بعد بینشی هم می‌شود. بر این اساس لازم است زوجین از جهت اعتقادی و ایجاد بینش درست نسبت به همدیگر احساس مسئولیت کنند و از همدیگر مراقبت نمایند تا بدین وسیله در جهت ترفیع و تعالی فرهنگ حاکم بر خانواده برآیند. مهدویت که منبعث از اندیشه‌ها، باورها، اصول‌ و اعتقادات مربوط به آموزۀ امامت است می‌تواند در این زمینه به خانواده کمک کرده و در حوزه‌های بینشی فرهنگ موجب تحول شود و کارکردهایی داشته باشد.

مهم‌ترین کارکردهای بینشی انتظار و مهدویت در تعالی خانواده از جهت مراقبت بینشی زوجین نسبت به همدیگر عبارتند از: زندگی با یاد امام(ع)، احساس نظارت دائمی امام(ع) در زندگی، احساس حضور امام در میان مردم، پذیرش استمرار وجود امام در جهان هستی و پذیرش ولایت امام بر باطن افراد.

مراقبت و حمایت از جهت ارزش‌ها و امور اخلاقی

یکی از ابعاد مراقبت زوجین از همدیگر، مراقبت در امور اخلاقی و ارزشی است زیرا ارزش‌ها از ابعاد مهم و اصلی دین به‌حساب می‌آیند. ارزش‌ها برآمده‌ از باورها و بینش‌هایند و با استناد به بینش انسان نسبت به هستی، ملاک‌هایی به ما می‌دهند که بر اساس آن قضاوت می‌کنیم و بین خوبی و بدی، زشتی و زیبایی و درستی و نادرستی امور، ارزش‌یابی و ارزش‌گذاری می‌کنیم. بنابراین بعد ارزشی و اخلاقی یکی دیگر از ابعاد مهم حفظ کردن خود و خانواده به‌حساب می‌آید که در آیه یاد شده بدان اشاره شده است؛ « قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ» بر این اساس لازم است زوجین از جهت ارزشی و امور اخلاقی نسبت به همدیگر مراقبت لازم را داشته باشند و انحراف اخلاقی همدیگر را اصلاح نمایند.

همکاری زوجین با همدیگر در کسب ارزش‌های اخلاقی بسیار مهم و بهترین یاور در کسب رضایت الهی است. در این زمینه حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) الگوی مناسبی از رفتار زوجین را به نمایش گذاشته‌اند. از رسول خدا(ص) نقل شده که بعد از ازدواج حضرت علی(ع) با حضرت زهرا(س)، روزی از حضرت علی(ع) در باره همسرش پرسیدند؛ در جواب فرمود: بهترین یار و یاور من در اطاعت الهی است و همین پرسش را از حضرت زهرا(س) پرسیدند، در جواب فرمود: بهترین شوهرهاست. بنابراین رسالت همسرداری ایجاب می‌کند که همسران نسبت به همدیگر احساس مسئولیت داشته باشند به‌خصوص در ارتباط با کسب فضایل اخلاقی همدیگر بیشتر بکوشند و رذایل اخلاقی را از همدیگر بپیرایند و از این جهت در صدد تحکیم ارزش‌های اخلاقی در نظام خانواده باشند و فرزندان را با آنها آشنا نمایند تا رفتارهای متناسب با آنها در خانواده و به تبع آن در جامعه شکل گیرد.

مهم‌ترین ارزش‌های برگرفته از آموزه مهدویت را می‌توان به قرار ذیل برشمرد: خودسازی از راه التزام به ویژگی‌های منتظران، خودسازی از راه التزام به ویژگی‌های یاران امام مهدی(عج)، خودسازی از راه التزام به نظارت دائمی امام(ع) بر اعمال و خودسازی از راه ارتباط معنوی با امام عصر(ع).

مراقبت و حمایت از جهت امور رفتاری:

مراقبت و حمایت در امور رفتاری یکی دیگر از ابعاد مراقبت زوجین از همدیگر است. بر طبق آن، هر یک از همسران در صدد است تا همسرش را به رفتارهای انسانی و دینی سوق دهد و از رفتارهای ناشایست دور کند. این ویژگی را می‌توان هم از آیه یاد شده «قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً» استنباط نمود و هم از آیات ناظر به امر به معروف و نهی از منکر پی برد و هم از آیاتی که در آنها به برخی از رفتارها مانند نماز و ... امر شده می‌توان این امر را استنباط نمود. مانند آیه‌ای که در مقام نصیحت لقمان به فرزندش است می‌توان با القای خصوصیت به لزوم مراقبت همسران از همدیگر پی‌برد. «یا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنْکَر» یعنی ای فرزند من، نماز را برپا دار و به کار پسندیده وادار و از کار ناپسند باز دار.

همسر می‌تواند مصداقی از واداشتن دیگری به کار خوب و باز داشتن دیگری از کار ناشایست باشد. و آیه‌ای که بر طبق آن از مردم خواسته شده دیگران را به انجام دادن رفتارهای خوب امر کنند و از رفتارهای بد نهی کنند. «الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْض‏أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَر» یعنی همان کسانی که چون در زمین به آنان توانایی دهیم، نماز برپا می‏دارند و زکات می‏دهند و به کارهای پسندیده وامی‏دارند، و از کارهای ناپسند باز می‏دارند. همچنین این شیوه از مراقبت و حمایت را می‌توان از روایاتی که به نحوه رابطه زوجین پرداخته‌اند نیز به‌دست آورد. چنانچه از روایت پیش گفته که قضاوت حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) را نسبت به همدیگر در برداشت، می‌توان به شیوه مراقبت و حمایت رفتاری همسران از همدیگر پی برد.

مهم‌ترین رفتارهای برآمده از باور به مهدویت را می‌توان به قرار ذیل برشمرد: شناخت امامت و معرفت نسبت به جایگاه امام، تحکیم شناخت امام زمان(عج)، خودسازی و تهذیب نفس از طریق ارتباط معنوی با امام زمان(عج)، ایجاد آمادگی برای تحقق ظهور، نهادینه شدن محبت امام زمان(عج) در خانواده، نهادینه شدن تولی و تبری در خانواده و توجه به ادعیه و اماکن منسوب به حضرت مهدی(عج).

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: مهدویت نسبت به همدیگر مراقبت و حمایت خودسازی از راه ق وا أ ن ف س ک م حضرت زهرا س حضرت علی ع مهم ترین أ ه لیک م ارزش ها امام ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۴۶۴۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روایت خسروپناه از سجایای اخلاقی محمدرضا سنگری

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور در آیین نکوداشت دکتر محمدرضا سنگری گفت: تکریم از دکتر سنگری، تکریم علم و ادب است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از دزفول، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه پنج‌شنبه شب در آیین نکوداشت ادیب دزفول دکترمحمدرضا سنگری، با تبریک هفته معلم و گرامیداشت معلمان شهید به‌ویژه علامه شهید مرتضی مطهری، اظهار داشت: قریب به یک‌سال‌واندی از دکتر سنگری تقاضا کردیم این مجلس تکریم را بپذیرند و ایشان نمی‌پذیرفت تا در نهایت با اصرار او را راضی کردیم و گفتیم این تکریم فقط تکریم شخص شما نیست، بلکه تکریم علم و ادب است. این‌ها کارهایی تمدنی است و نسل جوان و نوجوان در این مجالس می‌آیند و درس می‌گیرند و بهره می‌برند.

دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی گفت: خداوند را شاکرم که این نشست حکمت‌بنیان برگزار شد تا از اندیشمندی متفکر، ادیبی متخلق و فرزند دیار مقاومت تکریم شود.

وی افزود: دکتر سنگری بیش از نیم قرن در ترویج معارف اسلامی و عاشوراپژوهی تلاش کردند و مداحان و ذاکران کشور به‌ویژه استان خوزستان از آثار ادبی ایشان بهره برده‌اند. فرماندهان و رزمندگان جبهه و جنگ از دانش او درس می‌گرفتند. ایشان از پیش از انقلاب یک شخصیت فعال فرهنگی بوده و با گروه منصورون نیز ارتباط داشته است.

خسروپناه ادامه داد: دکتر سنگری معلم و مدرس آموزش‌وپرورش و دانشگاه های مختلف است. او مولف کتب درسی زبان و ادبیات فارسی و همینطور فعال مطبوعاتی است. او مولف ده‌ها کتاب است و عاشوراپژوهی و تبیین‌گر ادبیات انقلاب و ادبیات پایداری است و در راس همه کارنامه ارزشمند ایشان، ولایت‌مداری دکتر سنگری است. 

وی با بیان اینکه سوال مهمی که مطرح است این است که چه اتفاقی می‌افتد که استاد سنگری شکل می‌گیرد؛ اظهار کرد: 3 عامل مهم در ساخت هویت و شخصیت استاد سنگری موثر بوده و این 3 عامل می‌تواند برای همه ما نقش‌آفرین باشد.

دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه تربیت خانوادگی اصل و اساس است؛ تصریح کرد: عامل اول تربیت خانوادگی است. او انسانی است که بر سر سفره پدر و مادری متدین که حلال و حرام را رعایت می‌کرده‌اند بزرگ شده است و با عالمان زمانه خود ارتباط داشته است.

خسروپناه ادامه داد: عامل دوم تعالی مسجدی است. دکتر سنگری اهل مسجد بود و در مسجد رشد کرد. هم خودش در مسجد رشد و تعالی پیدا کرد و هم تعالی‌بخش اهل مسجد بود.

وی افزود: عامل سوم فضیلت‌یافتگی در ساحت اخلاق و ادب است. ادب یک مفهوم بسیار متعالی است. ادب یک رزق متعالی و یک نعمت الهی است. فرق اخلاق و ادب در این است که اخلاق ملکات فضیلت‌محور درونی است، اما انسانی که این فضیلت درونی را در ظاهر هم بروز می‌دهد، این انسانِ با ادبی است.

خسروپناه خاطرنشان کرد: از نظر بنده، دکتر سنگری در آثار عاشوراپژوهی خود به یک پیام اساسی اشاره دارد و آن هم این است که فضایل اخلاقی، انسان را یار امام و رذایل اخلاقی، انسان را بار امام می‌کند.

وی گفت: همسر بزرگوار استاد سنگری وصف خوبی درباره ایشان دارند و می‌گویند که او خوش‌خلق، گشاده‌رو و مثبت‌اندیش. کسی است که جهان را زیبا می‌بیند و به تحقیر دیگران نمی‌پردازد.

به گزارش تسنیم، رونمایی از آثار این نویسنده کشوری و تجلیل از وی از دیگر بخش های ایین نکوداشت محمدرضا سنگری بود.

همچنین در حاشیه این آیین که با حضور حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد،‌ نمایشگاهی از آثار تالیفی این مولف و استاد برجسته ادبیات کشور بر پا شد.

دکتر محمدرضا سنگری در اولین روز آبان 1333 هجری شمسی در خانواده ای اهل دین، ادب و معرفت در دزفول دیده به جهان گشود. وی تمام دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و بسیاری از سال های پس از آن را در دزفول گذراند و از مبارزان جوان پیش از انقلاب و رزمنده و مبلغ موثر سال های دفاع مقدس است.

سنگری، پس از پایان تحصیل در مقطع کاردانی در سال 1354 به عنوان معلم ادبیات به استخدام آموزش پرورش درآمد و پس از آن در سال 1373 با گذراندن مراتب عالی علمی موفق به اخذ درجه دکتری در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران شد.

دکتر سنگری یکی از پژوهشگران عاشورایی برجسته کشور است که سوابقی نظیر عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، عضو شورای نویسندگان کتاب مطالعات اجتماعی، مدیر دفتر هنر و ادبیات عاشورایی حوزه هنری، عضو گروه ادبیات انقلاب اسلامی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضو شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی و دبیر علمی کتاب سال عاشورا را دارد.

عضو شورای مشاوران تربیتی سازمان پژوهش و برنامه ریزی، عضو شورای فرهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، عضو گروه پژوهشی ادبیات پژوهشگاه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، عضو هیات مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، رئیس شورای علمی بنیاد دعبل خزاعی، عضو هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دبیر علمی جشنواره شعر غدیر بنیاد بین المللی غدیر، دبیر علمی کتاب ربع قرن دفاع مقدس، دبیر علمی جشنواره کتاب سال دفاع مقدس، عضو هیات امنای بسیج هنرمندان کشور و داور 10ها جشنواره و سوگواره شعر، داستان، تحقیق، پژوهش و مقاله نگاری نیز از دیگر سوابق اجرایی وی هستند.

این پژوهشگر برجسته، مولف بیش از 100 عنوان کتاب از جمله نظیر سوگ سرخ، سرچشمه امید، در قلمرو راز، نافله باغ، ادبیات معاصر، جاده سجاده و روزنه‌ای به دنیای نوجوانی است. وی همچنین در تألیف 30 جلد کتاب درسی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان و کتاب‌های راهنمای معلم مشارکت داشته است.

انتهای پیام/735/.